An Chéad Lch. Lch. Roimhe Seo (CUID II. Claru.) Ar Aghaidh (CUID IV. Toghacháin chun Seanad Éireann.)

12 1923

ACHT TIMPEAL TOGHACHÁN, 1923

CUID III.

Modh agus Costaisí na dToghachán.

Ionaduíocht Chothromúil agus dáilcheanntair.

17. —(1) Gach toghachán comhraic, pe'ca toghachán Dála é no toghachán Seanaid, beidh sé do réir phrínsiobail na hIonaduíochta Cothromúla agus vóta ionaistrithe amháin a bheidh ag gach toghthóir.

(2) Cialluíonn an abairt “vóta ionaistrithe” vóta:—

(a) is féidir a chaitheamh ar chuma a theasbánfaidh in ordú an rogha a dhéanfaidh an vótálaí dé gach iarrthóir.

(b) is féidir d'aistriú don chéad rogha eile nuair nách gá an vóta chun an quota riachtanach de vótaí do thabhairt do roimh-rogha, no nuair a dintear an roimh-rogha do chur as liost na n-iarrthóirí toisc an t-easnamh a bheidh i méid na vótaí a bheidh fachta aige.

Laethanta i gcóir ainmniúcháin agus Vótaíochta.

18. —(1) I dtoghachán generálta isé an lá is déanaí chun ainmniúcháin do ghlaca i ngach dáilcheanntar ná an t-ochtú lá tar éis dáta an fhurógra le n-a bhfógrófar gairm an Oireachtais agus i ngach cás comórfar an vótaíocht an chéad Luan nách luatha ná an seachtú lá tar éis an lae dheiridh chun ainmniúcháin do ghlaca.

(2) I gcás toghacháin chorra—

(a) Isé an ceann comhrimh a cheapfaidh an lá deiridh chun ainmniúcháin do ghlaca agus ní beidh an lá san níos déanaí ná an naomhú lá ná níos luaithe ná an seachtú lá tar éis an rit d'fháil don cheann comhrimh agus beidh seal nách lú ná trí lá glan idir fhógairt cheapa an lae agus an lá féin.

(b) Déanfar an vótáil pé lá a cheapfaidh an ceann comhrimh ach gan é do bheith níos lú ná ocht lá glan ná níos mó ná deich lá glan tar éis an lae a bheidh ceaptha ina lá deiridh chun ainmniúcháin do ghlaca.

(3) Féadfar eolas telegrafach oifigiúil ar an rit a bheith curtha amach i gcóir toghacháin Dála do thabhairt sna cásanna san agus ag na daoine sin ina n-órdóidh agus dá n-órdóidh an t-Aire um Rialtas Áitiúil é, agus aon nithe, chun comóra toghacháin go bhféadfar iad do dhéanamh ar fháil na riteach nó dá éis féadfar iad do dhéanamh ar fháil eolais thelegrafaigh oifigiúla i dtaobh an rit a bheith curtha amach no dá éis sin.

Iarrthóirí d'ainmniú.

19. —(1) Déanfar gach iarrthóir chun toghachán na Dála d'ainmniú i scríbhinn fé láimh bheirt thogthóirí cláruithe den dáilcheanntar mar thairgtheoir agus mar chuiditheoir, fé seach, agus fé láimh ochtar toghthóirí cláruithe eile den dáilcheanntar mar lucht toilithe chun an ainmniúcháin, agus tabharfaidh an t-iarrthóir féin no a thairgtheoir no a chuiditheoir an scríbhinn sin don cheann comhrimh—

(a) i gcás toghacháin ghenerálta, aon uair tar éis dáta an fhurógra le n-a bhfógrófar gairm an Oireachtais agus roimh dheire na haimsire a bheidh ceaptha chun ainmniúcháin do ghlaca; agus (b) i gcás toghacháin chorra, aon uair tar éis an rit d'fháil don cheann comhrimh, agus roimh dheire na haimsire a bheidh ceaptha chun ainmniúcháin do ghlaca.

(2) I gceann uair a chluig tar éis deire na haimsire a bheidh ceaptha chun ainmniúcháin do ghlaca, mara mbeidh níos mó iarrthóirí ainmnithe ná mar a bheidh d'fholamhantaisí le líona, fógróidh an ceann comhrimh láithreach na hiarrthóirí a bheidh ainmnithe do bheith toghtha agus cuirfe sé a n-ainmneacha ag triall ar Chléireach na Dála; ach i gceann na huaire céanna san, má bhíonn níos mó iarrthóirí ainmnithe ná mar a bheidh d'fholamhantaisí le líona cuirfidh an ceann comhrimh an toghachán ar ath-ló agus tógfa sé vótaíocht ar an gcuma a horduítear leis an Acht so.

(3) Roimh dheire na haimsire a bheidh ceaptha chun ainmniúcháin do ghlaca, ach ní dá éis sin, féadfaidh iarrthóir tarrang siar as a iarrthóireacht tré fhógra sa chéill sin do shigniú agus do thabhairt don cheann comhrimh: Ach féadfaidh tairgtheoir agus cuiditheoir aon iarrthóra a hainmníodh le linn é do bheith lasmuich d'Éirinn féadfaid siad an t-iarrthóir sin do tharrang siar, roimh dheire na haimsire roimh-ráite ach ní dá éis sin, tré fhógra scríbhte do shighniú agus do thabhairt don cheann comhrimh maraon le deimhniú scríbhte ar an iarrthóir do bheith as láthair mar sin.

(4) Tar éis don cheann comhrimh toghachán do chur ar ath-ló chun vótaíocht do thógaint, má éagann duine de sna hiarrthóirí a hainmníodh sara dtosnóidh an vótaíocht déanfidh an ceann comhrimh, ar é do bheith deimhnitheach gur éag an duine sin, fógra na vótaíochta do chur ar ceal agus tosnófar as an nua na himeachta go léir a bhaineann leis an dtoghachán, agus sa toghachán nua san ceapfar na laethanta is déanaí chun ainmniúcháin do ghlaca agus an lá i gcóir na vótaíochta ar an gcuma a foráltar san Acht so i gcóir toghacháin chorra, agus chun na críche sin tuigfear go bhfuair an ceann comhrimh an rit an lá a tugadh cruthúnas do ar bhás an iarrthóra san, ach in aon toghachán nua den tsórt san ní bheidh gá le hainmniú nua ar aon iarrthóir a bhí ainmnithe nuair a cuireadh an vótaíocht ar ceal.

Earlaisí ó iarrthóirí i dtoghacháin Dála.

20. —(1) Déanfaidh gach iarrthóir i dtoghachán Dála no duine éigin thar a cheann suim céad púnt d'fhágáil mar éarlais ag an gceann comhrimh roimh dheire na haimsire a bheidh ceaptha chun ainmniúcháin do ghlaca, agus má theipeann air é do dhéanamh tuigfear é do bheith tarraingthe siar.

(2) Féadfar an éarlais d'fhágáil tré aon tsínteanas dleathach d'fhágáil no, má thoilíonn an ceann comhrimh chuige, ar aon tslí eile.

(3) Má tarraingthear an t-iarrthóir siar tar éis éarlais d'fhágáil tabharfar thar n-ais an éarlais don té d'fhág an éarlais, agus má éagann an t-iarrthóir tar éis an éarlais do bheith fágtha agus roimh chríochnú na vótaíochta, agus gurb é féin d'fhág an éarlais tabharfar í thar n-ais dá ionadaí pearsanta dleathach, no, marab é d'fhág an éarlais, tabharfar an éarlais thar n-ais don té d'fhág an éarlais.

(4) Más rud é ná toghfar an t-iarrthóir déanfar an éarlais d'fhág sé féin no do fágadh thar a cheann do thabhairt thar n-ais don té a fhág an éarlais chó luath agus is féidir é tar éis fógartha tora an toghacháin, maran rud é nách mó an méid vótanna a fuair an t-iarrthóir ná trian an quota mar a déanfar amach é do réir na rialacha atá sa Treas Sceideal a ghabhann leis an Acht so, agus sa chás san cáinficfear an éarlais chun Dáil Éireann. Chun crícheanna an fho-ailt seo tuigfear gurb é méid vótanna a fuair iarrthóir ná an méid vótanna is mó a cuireadh chun creidiúna dho aon uair do réir na Rialacha atá sa Treas Sceideal a ghabhann leis an Acht so.

(5) Má toghtar iarrthoir déanfar mar seo a leanas leis an éarlais d'fhág sé no do fágadh thar a cheann:—

(a) Má thugann an t-iarrthóir an mhóid mar bhall den Oireachtas dá mbeidh sé toghtha amhlaidh tabharfar thar n-ais do, chó luath is bheidh an mhóid sin tabhartha aige, an éarlais d'fhág sé féin no do fágadh thar a cheann.

(b) Mara dtabharfaidh an t-iarrthóir an mhóid mar bhall den Oireachtas dá mbeidh sé toghtha amhlaidh déanfar an éarlais a fhág sé no a fágadh thar a cheann do cháinfice chun Saorstáit Éireann ar scur an Oireachtais sin maran rud é go n-éagfaidh an t-iarrthóir, roimh scur an Oireachtais sin, gan an mhóid sin do thabhairt agus gan é d'eirghe as bheith ina bhall no gan é do theacht fé mhí-cháilíocht, agus sa chás san, chó luath agus is féidir é tar éis bháis do, tabharfar an éarlais roimh-ráite thar n-ais dá ionadaí pearsanta dleathach.

(6) Má ainmnítear iarrthóir i dtoghachán generálta i mbreis agus aon dáilcheanntar amháin ní bheidh sé i dteideal níos mó ná aon éarlais amháin do thabhairt thar n-ais do i gcás ar bith, agus dá ráiníodh, mara mbeadh an fo-alt so, go mbeadh teideal ag á leithéid sin d'iarrthóir fén alt so chun níos mó ná aon éarlais amháin do thabhairt thar n-ais do, ní tabharfar thar n-ais do ach pé ceann de sna héarlaisí sin a órdóidh an t-Aire Airgid a thabhairt thar n-ais do agus cáinficfear an éarlais no na héarlaisí eile chun Saorstáit Éireann.

Vótáil na bPostvótáluithe.

21. —(1) Gach toghthóir Dála no Seanaid in aon dáilcheanntar contae no buirge atá ina bhall lán-tuarastail d'fhórsa cosanta Shaorstáit Éireann, iontrálfar é, más mian leis é, ar liost postvótáluithe a dháilcheanntair.

(2) Déanfar ainm gach toghthóra i ndáilcheanntar Príomhscoile d'iontráil ar an liost de phost-vótáluithe don dáilcheanntar san.

(3) Gach toghthóir 'na mbeidh a ainm ar an liost postvótáluithe i gcóir dáilcheanntair ar bith, beidh sé i dteideal vótáil trí n-a pháipéar ballóide do chur ag triall ar an gceann comhrimh tríd an bpost ach, faid a bheidh a ainm ar an liost san, ní bheidh sé i dteideal vótáil ar aon chuma eile.

(4) Déanfaidh an ceann comhrimh i gcás Dáil-toghacháin chomhraic mar is luatha is féidir é tar éis an toghachán do chur ar ath-ló, agus i gcás toghacháin Sheanaid no Referendum, mar is luatha is féidir é tar éis cur amach an fhurógra le n-a gceapfar an lá chun an céanna do chomóra no do thógaint, páipéar ballóide do chur chun gach toghthóra 'na mbeidh a ainm ar liost na bpost-vótáluithe agus 'na mbeidh teideal aige chun vótáil sa toghachán no sa Referendum san, go dtí an seola a bheidh breactha ag an oifigeach clárathachta, mar aon le faisnéis chéannachta sa bhfuirm a bheidh ceaptha, agus má gheibheann an ceann comhrimh an páipéar ballóide sin roimh chríochnú na vótaíochta agus é marcálta go cuibhe ag an bpost-vótálaí, agus ag gabháil leis sin, an fhaisnéis chéannachta, sighnithe agus fírinnithe go cuibhe, comhreóidh sé é agus déanfar leis chun gach críche díreach mar a déanfaí le páipéar ballóide a cuirfí sa bhosca ballóide ar an ngnáth-chuma.

(5) Ag cur amach agus ag fáil páipéirí ballóide post-vótáluithe dho, agus ag deighleáil leo ar shlite eile dho, leanfaidh an ceann comhrimh na rialacha atá sa Cheathrú Sceideal a ghabhann leis an Acht so agus pé rialacha eile (ná beidh buniscionn leis na rialacha roimh-ráite) a dhéanfaidh an t-Aire um Rialtas Áitiúil ó am go ham.

Conus a vótálfaidh daoine a bheidh i bhfostuíocht ag cinn chomhrimh.

22. —I gcás toghthóir de dháilcheanntar ar bith a bheith i bhfostuíocht ag ceann comhrimh an dáilcheanntair sin chun aon críche a bhainfidh le toghachán i gcóir an dáilcheanntair sin, agus go ndéanfadh cúrsaí fostuíochta an toghthóra san, dar leis an gceann comhrimh, é do chosc ar vótáil sa stáisiún vótaíochta 'na mbeadh teideal ag an dtoghthóir sin chun vótáil ann mara mbeadh na cúrsaí sin, féadfaidh an ceann comhrimh údarás do thabhairt don toghthóir sin, le teisteas a tabharfar sa bhfuirm cheaptha, chun vótáil in aon stáisiún vótaíochta eile sa dáilcheanntar, agus, chun críche Riail a 16 den Chúigiú Sceideal a ghabhann leis an Acht so, tuigfear gurb é an stáisiún vótaíochta san a ceapadh mar stáisiún vótaíochta don toghthóir sin.

Cinn Chomhrimh.

23. —(1) Isé a bheidh ina cheann comhrimh i dtoghachán in aon dáilcheanntar nách dáilcheanntar Príomh-scoile ná:—

(a) I gcás dáilcheanntair bhuirge, fo-shirriamh na buirge no na cathrach ina mbeidh iomláine an dáilcheanntair sin no cuid de suidhte.

(b) I gcás dáilcheanntair chontae atá có-theoranta le haon chontae riaracháin amháin no a luíonn inti go hiomlán, fo-shirriamh na contae riaracháin sin.

(c) I gcás dáilcheanntair chontae a luíonn i dhá gcontae riaracháin no i níos mó, fo-shirriamh pé contae de sna contaethe riaracháin sin a cheapfaidh an t-Aire um Rialtas Áitiúil ó am go ham; ach, más mian le fo-shirriamh aon chontae riaracháin eile dhíobh san é, ceapfaidh an ceann comhrimh é chun gníomhú mar cheann comhrimh conganta chun go ndéanfa sé, sa chuid den dáil-cheanntar a bheidh laistigh d'údarás an fho-shirriaimh sin, aon chuid de chomhachtanna agus de dhualgaisí an chinn chomhrimh d'fheidhmiú maran comhachtanna agus dualgaisí iad nách foláir don cheann chomhrimh féin i bpearsain a fheidhmiú, agus aon cheist eireoidh i dtaobh cearta agus oblagáidí, fé seach, aon chinn chomhrimh den tsórt san agus aon fhó-shirriaimh den tsórt san fén bhforáil seo isé an t-Aire um Rialtas Áitiúil a thabharfaidh breith uirri agus ní bheidh dul thar a bhreith.

(2) Isiad a bheidh ina gcinn comhrimh do sna dáilcheanntair Phríomh-scoile ná:—

(a) I gcás dáilcheanntair Phríomh-scoile Bhaile Atha Cliath, Profast Choláiste na Tríonóide, Baile Atha Cliath.

(b) I gcás dáilcheanntair na Príomh-scoile Náisiúnta, Leas-Sheansailéir na Príomh-scoile Náisiúnta:

Ach, le linn toghacháin in aon dáilcheanntar Príomh-scoile, má bhíonn an oifig a luaidhtear sa bhfo-alt so mar oifig a dhéanfadh ceann comhrimh i gcóir an dáil-cheanntair den té go mbeadh sí aige, má bhíonn sí folamh, no más rud é nách féidir do choimeádaí na hoifige sin, de dheascaibh drochshláinte no éinní eile, gníomhú mar cheann comhrimh sa toghachán san, ceapfaidh cólucht rialuithe na Príomh-scoile oifigeach éigin eile den Phríomh-scoil chun bheith ina cheann comhrimh i gcóir an dáilcheanntair sa toghachán san.

Treora na dtoghachán Dála.

24. —Beidh sé de dhualgas ar an gceann comhrimh do gach dáilcheanntar gach toghachán Dála sa dáilcheanntar san do threora do réir na rialacha atá sa Treas Sceideal, sa Cheathrú Sceideal agus sa Chúigiú Sceideal a ghabhann leis an Acht so, agus do réir pé rialacha eile a dhéanfaidh an t-Aire um Rialtas Áitiúil ó am go ham agus ná beidh buiniscionn leis na rialacha roimh-ráite.

Iocaíocht costaisí na gCeann Comhrimh.

25. —(1) Beidh teideal ag an gceann comhrimh i dtoghachán Dála chun a chuid éilithe réasúnta sa mhéid ná raghaid thar na suimeanna a bheidh áirithe sa scála d'éilithe mórbhacha a cúmfar fén alt so mar gheall ar sheirbhísí agus costaisí de sna saghasanna iolartha a bheidh luaidhte sa scála san adubhradh agus a dhin sé no gur chuaidh sé fútha go cóir chun crícheanna an toghacháin no 'na thaobh.

(2) Íocfaidh an t-Aire Airgid méid aon éilithe den tsórt san as an bprímh-chiste no as a thora fáis ar chuntas a leagfar fé n-a bhráid do réir rialachán a dhéanfa sé fén alt so, ach sara ndéanfar íocaíocht féadfaidh an t-Aire Airgid, más oiriúnach leis é, a iarraidh ar aon Chúirt Chontae 'na bhfuil údarás aici sa dáilcheanntar le n-a mbaineann an cuntas, an cuntas do mheádh, agus beidh údarás ag an gcúirt an cuntas do mheádh ar aon tslí agus in aon am agus áit is oiriúnach leis an gcúirt, agus a shocrú go buan cá mhéid a bheidh iníoctha leis an gceann comhrimh.

(3) Ar iarraidh roimh-íoca i gcuntas a chuid éilithe don cheann comhrimh, féadfaidh an t-Aire Airgid roimh-íoc den tsórt san do dhéanamh más oiriúnach leis é agus ar pé tearmaí is oiriúnach leis.

(4) Má iarrtar cuntas cinn comhrimh do mheádh féadfaidh an ceann comhrimh a iarraidh ar an gcúirt roimh-ráite scrúdú do dhéanamh ar aon éileamh a dhin éinne ina choinnibh i dtaobh aon nithe a héiliodh sa chuntas, agus féadfaidh an chúirt nuair a bheidh fógra tabhartha don éilitheoir agus tar éis caoi do thabhairt do chun éisteacht d'fháil agus chun aon fhianaise do thabhairt uaidh, féadfa sí an t-éileamh gur cuireadh ina choinnibh do lomháil no d'eiteach no do luíodú, i dteannta no d'éamais costaisí, agus ní bheidh dul thar breith na cúirte chun críche ar bith ná do dhuine ar bith.

(5) Ceapfaidh an t-Aire Airgid scála d'éilithe mórbhacha chun crícheanna an ailt seo agus féadfa sé an scála d'atharú ar aon tslí agus aon uair is oiriúnach leis agus féadfa sé, leis, rialacháin do dhéanamh i dtaobh na huaire agus na cuma agus na fuirme ina dtabharfar cuntaisí dho chun na héilithe d'íoc.

Vótaíocht i dtoghacháin.

26. —(1) I gcás vótaíochta i dtoghachán tabharfar na vótanna do réir ballóide, agus 'sé a bheidh i mballóid gach vótálaí ná páipéar (dá ngairmtear páipéar ballóide san Acht so) a theasbáinfidh ainmneacha agus comharthaí na n-iarrthóirí no, i gcás Referendum, teideal an Bhille.

(2) Beidh có-dhuille ag gabháil le gach páipéar ballóide agus beidh uimhir cló-bhuailte ar agaidh an chó-dhuille sin agus an uimhir chéanna cló-bhuailte ar chúl an pháipéir bhallóide.

(3) Le linn vótála marcálfar an páipéar ballóide ar a dhá thaobh le marc oifigiúil agus tabharfar é don vótálaí istigh sa stáisiún vótaíochta agus marcálfar ar an gcó-dhuille an uimhir atá ag an vótálaí ar chlár na dtoghthóirí, agus tar éis don vótálaí a vóta do mharcáil go sicrédeach ar an bpáipéar agus an páipéar d'fhille i dtreo go mbeidh a vóta fé cheilt cuirfe sé é i mbosca íata i bhfianaise an oifigigh a bheidh i gceannas sa stáisiún vótaíochta (dá ngairmtear “An t-Oifigeach Ceannais” san Acht so) tar éis an marc oifigiúil ar chúl an pháipéir do theasbáint do.

(4) Raghaidh gan brí gan comhreamh i dtoghachán Dála no Seanaid aon pháipéar ballóide—

(a) ná beidh an marc oifigiúil air; no

(b) ná beidh an figiúir l in' aonar air ag teasbáint an chéad rogha á dhéanamh d'iarrthóir éigin; no

(c) ar a mbeidh an figiúir l in' aonar ag teasbáint an chéad rogha os coinne ainmneacha bhreis agus aon iarrthóir amháin; no

(d) ar a mbeidh an figiúir l in' aonar ag teasbáint an chéad rogha agus figiúir éigin eile os coinne ainm an aon iarrthóra; no

(e) ar a mbeidh éinní scríbhte no marcálta, ach amháin an uimhir roimh-ráite a bheidh ar a chúl, as a bhféadhfaí an vótálaí d'aithint.

(5) Raghaidh gan brí gan comhreamh i Referendum aon pháipéar ballóide—

(a) ná beidh an marc oifigiúil air; no

(b) ar a mbeidh vótanna tugtha i bhfabhar agus i gcoinnibh an Bhille; no

(c) ar a mbeidh éinní scríbhte no marcálta, ach amháin an uimhir roimh-ráite a bheidh ar a chúl, as a bhféadfí an votálaí d'aithint.

Comhreamh na vótanna.

27. —(1) Tar éis críochnú na vótaíochta séalófar na boscaí ballóide ar chuma ná leigfidh a thuille páipéirí ballóide do chur ionta, agus glacfaidh an ceann comhrimh fé n-a chúram iad, agus, i bhfianaise aon ghníomhairí (má bhíd ann) dá mbeidh i láthair de ghníomhairí na n-iarrthóirí, osclóidh an t-oifigeach san na boscaí ballóide agus déanfa sé amach tora na vótaíochta do réir forálacha an Achta so agus na Sceideal a ghabhann leis agus do réir na rialacha agus na rialachán a bheidh déanta fútha agus fógróidh sé láithreach gur toghadh na hiarrthóirí no an t-iarrthóir gur dineadh amach ar an gcuma roimh-ráite iad no é do bheith toghtha agus cuirfe sé ainmneacha na n-iarrthóirí sin no ainm an iarrthóra san ag triall ar Chléireach na Dála.

(2) Ní bheidh dul thar breith an chinn chomhrimh ar aon cheist a eireoidh le linn comhreamh na vótanna i dtaobh aon pháipéir bhallóide ach amháin trí chlaochló na breithe de bharr achuinge le n-a dtabharfar an toghachán no an tora fé cheist.

Sárú sicrédeachta.

28. —(1) Déanfaidh gach oifigeach, cléireach agus gníomhaire dá mbeidh i láthair i stáisiún vótaíochta rún do chimeád, agus cabhrú chun rún do chimeád, ar an vótáil sa stáisiún san, agus roimh chríochnú na vótaíochta, ní thabharfaid do dhuine ar bith, ach amháin chun críche éigin le n-a mbeidh údarás dlí, aon eolas i dtaobh na hainme ná na huimhreach atá ar chlár na dtoghthóirí ag aon toghthóir a dhin no nár dhin páipéar ballóide d'iarraidh no vóta do thabhairt sa stáisiún san, ná i dtaobh an mhairc oifigiúla, agus ní dhéanfaidh aon oifigeach, cléireach ná gníomhaire den tsórt san, ná aon duine ar bith eile, cur isteach ná iarracht ar chur isteach ar aon vótálaí le linn é do bheith ag marcáil a vóta, ná iarracht do thabhairt in aon tslí eile ar eolas do bhaint amach sa stáisiún vótaíochta i dtaobh ce'ca iarrthóir go bhfuil aon vótálaí ar tí no tar éis vótáil leis ná ní thabharfaid do dhuine ar bith aon uair aon eolas a gheobhaid siad i stáisiún vótaíochta i dtaobh ce'ca iarrthóir go bhfuil aon vótálaí sa stáisiún san ar tí no tar éis vótáil leis ná i dtaobh na huimhreach ar chúl an pháipéir bhallóide a tugadh d'aon vótálaí sa stáisiún san.

(2) Déanfaidh gach oifigeach, cléireach agus gníomhaire dá mbeidh i láthair le linn comhreamh na vótanna rún do chimeád agus cabhrú chun rún do chimeád ar an vótáil, agus ní dhéanfaid iarracht sa chomhreamh san ar an uimhir a bheidh ar chúl aon pháipéir bhallóide d'fháil amach, ná ar aon eolas a gheobhaid siad sa chomhreamh san, i dtaobh ce'ca iarrthóir gur tugadh aon vóta dho ar aon pháipéar ballóide áirithe, do thabhairt uatha.

(3) Gach oifigeach, cléireach agus gníomhaire 'na mbeidh baint aca le páipéirí ballóide do chur amach chun post-vótáluithe agus le páipéirí ballóide d'fháil ó phost-vótáluithe, déanfaid rún do chimeád agus cabhrú chun rún do chimeád ar an vótáil a dhéanfaidh na vótáluithe sin, agus roimh chríochnú na vótaíochta ní thabharfaid do dhuine ar bith ach amháin chun críche éigin le n-a mbeidh údarás dlí aon eolas i dtaobh na hainme ná na huimhreach atá ar chlár na dtoghthóirí ag aon phostvótálaí 'nar dineadh aon pháipéar ballóide do chur chuige no d'fháil uaidh, ná i dtaobh an mhairc oifigiúla, agus ní dhéanfaidh aon oifigeach, cléireach ná gníomhaire den tsórt san, ná aon duine ar bith eile, cur isteach ná iarracht ar chur isteach ar aon phost-vótálaí d'fháil no do mharcáil no d'ath-chasa a pháipéir bhallóide, ná iarracht do thabhairt ar eolas do bhaint amach i dtaobh ce'ca iarrthóir le n-ar vótáil aon vótálaí den tsórt san, ná ni thabharfaid do dhuine ar bith aon uair aon eolas a gheobhaid siad le linn páipéirí do chur amach chun post-vótáluithe no d'fháil uatha, i dtaobh ce'ca iarrthóirí 'na mbeidh aon vótálaí den tsórt san tar éis vótáil leo, ná i dtaobh na huimhreach ar chúl an pháipéir bhallóide a cuireadh chun aon vótálaí den tsórt san.

(4) Ní dhéanfaidh éinne go díreach ná go mí-dhíreach aon vótálaí do thabhairt chun a pháipéar ballóide do theasbáint, tar éis a mharcála dho, i dtreo is go nochtfaí d'éinne ainm an iarrthóra 'nar mharcáil sé a vóta leis no 'na choinnibh.

(5) Gach éinne a sháróidh forálacha an ailt seo beidh sé i mbaol príosúntachta le no gan daor-obair ar feadh aon téarma nách sia ná sé mhí, má fachtar ciontach ar an slí achmair é i láthair dhá ghiúistís síochána no i láthair aon mháistreora go mbeidh aige na comhachta no an t-údarás a bhíodh infheidhmithe ag dhá ghiúistís síochána.

Ceisteanna agus móideanna i dtoghacháin.

29. —(1) Le linn na vótaíochta ní cuirfear aon cheisteanna, ní déanfar aon fhiafraithe, ná ní ceadófar aon agóidí i dtaobh ceart vótála duine ar bith, ná ní dhéanfaidh aon cheann comhrimh ná a ionadaí aon agóid i gcoinnibh an chirt sin do luadh ná do ghlaca, ach féadfaidh an ceann comhrimh no a ionadaí gach ceann no aon cheann de sna ceisteanna so leanas do chur chun vótálaí le linn é do thairisgint a vóta ach ní dá éis, agus déanfa sé amhlaidh má éilítear san air thar ceann iarrthóra ar bith:—

(i.) An éinne amháin tusa agus an té sin go bhfuil an ainm A. B. air ar an gClár Toghthóirí atá i bhfeidhm anois i gcóir dáilcheanntair...................................................

(ii.) Ar vótálais cheana sa toghachán generálta so (no sa toghachán corra so, no sa toghachán Seanaid seo, no sa Referendum so, fé mar a bheidh) ?

Agus mara bhfreagrófar an chéad cheist le haontú agus an cheist no na ceisteanna eile, fé mar a bheidh, le séana, ní vótálfaidh an duine sin.

(2) Féadfaidh an ceann comhrimh no a ionadaí agus, má éilítear san air thar ceann aon iarrthóra, déanfa sé, le linn aon vótálaí do thairisgint a vóta ach ní dá éis, an vótálaí do chur fé mhóid no (i gcás éinne a chuirfidh i gcoinnibh móid do thabhairt toisc gan é do chreidiúint in aon chreideamh no toisc tabhairt mhóide do bheith buiniscionn le n-a chreideamh) fé dhearbhú sa bhfuirm seo leanas:—

” Bheirim-se Dia Uile-chomhachtach (no Dinimse, A. B., “a dheimhniú agus a dhearbhú go sollamanta, go macánta “agus go fírinneach, fé mar a bheidh) gurb éinne amháin “mise agus an té sin go bhfuil an ainm A. B. air ar an gClár “Toghthóirí atá i bhfeidhm anois i gcóir dáil-cheanntair “......................................................., agus nár vótálas “cheana sa toghachán generálta so (no sa toghachán corra “so, no sa toghachán Seanaid seo, no sa Referendum so, “fé mar a bheidh).”

(3) Ní bheidh sé dleathach a éileamh ar aon vótálaí in aon toghachán aon mhóid ná dearbhú do thabhairt i dtaobh a chirt vótála ná i dtaobh éinní eile in aon chor ach amháin mar a luaidhtear san alt so.

(4) Ní bheidh sé dleathach diúltú d'aon vóta a thairgeoidh éinne 'na mbeidh a ainm ar an gClár Toghthóirí a bheidh i bhfeidhm de thuras na huaire ach amháin de dheascaibh a shamhluithe don cheann chomhrimh no dá ionadaí, ar chur ceisteanna den tsórt san roimh-ráite, no ar chur aon cheiste aca, nách éinne amháin an té a bheidh ag éileamh vótála mar sin agus an té 'na mbeidh a ainm ar chlár den tsórt san roimhráite, no gur vótáil an duine sin cheana sa toghachán generálta, no sa toghachán corra, no sa toghachán Seanaid no sa Referendum san (fé mar a bheidh), no de dheascaibh an duine sin do dhiúltú do sna ceisteanna roimh-ráite sin no aon cheann aca do fhreagairt, no don mhóid sin roimh-ráite do thabhairt, no don dearbhú san roimh-ráite do dhéanamh; agus ní leigfear aon scrúdú do dhéanamh 'na dhiaidh sin ag aon cheann comhrimh ná 'na láthair i dtaobh aon vóta a tugadh no a tairgeadh in aon toghachán den tsórt san.

Scoileanna agus seomraí puiblí d'úsáid.

30. —(1) Féadfaidh an ceann comhrimh in aon toghachán, chun an vótaíocht do thógaint sa toghachán san, úsáid do dhéanamh, gan éinní d'íoc as, de sheomra ar bith i scoil a gheibheann deontas as airgead a sholáthruíonn an t-Oireachtas, agus de sheomra ar bith 'na bhfuil costas a chimeádta suas iníoctha as aon ráta áitiúil, agus féadfa sé íocaíocht do dhéanamh ar aon chostaisí fé n-a raghaidh an duine no an cólucht daoine, corpálta no nea-chorpálta, 'na mbeidh an céanna fé n-a smacht, de bhárr é d'úsáid chun an vótaíocht do thógaint mar adubhradh.

(2) Pé áit ná beidh seomra ar fáil den tsórt san a luaidhtear sa bhfo-alt san roimhe seo, féadfaidh an ceann comhrimh foirgneamh no seomra do ghlaca ar cíos chun an vótaíocht do thógaint ann.

(3) Chun cóthalán puiblí do chomóra ar mhaithe len' iarrthóireacht féin beidh sé de theideal ag iarrthóir i dtoghachán ar bith úsáid a dhéanamh, i dtrátha réasúnta idir rit i gcóir an toghacháin d'fháil agus lá na vótaíochta, de sheomra oiriúnach in aon bhun-scoil phuiblí a bheidh laistigh den dáil-cheanntar darb iarrthóir é:

Ach aon tseomra a bheidh á úsáid mar chuid de thigh comhnuithe príobháideach ní údaróidh an fo-alt so é d'úsáid ná ní údaróidh sé aon chur isteach ar scoil-trátha bhun-scoile lae ná tráthnóna:

Agus fós féadfar éileamh do dhéanamh ar méid pé costaisí riachtanacha fé n-a raghaidh an t-údarás oideachais áitiúil no bainisteoirí na scoile, chun an seomra d'ullamhú roimh an gcóthalán chun crícheanna an chóthaláin, agus tar éis an chóthaláin chun crícheanna scoile, agus chun téitheacháin agus soluis agus chun glana an tseomra.

(4) Má dintear de bhárr aon tseomra d'úsáid fé fho-alt a 1 no a 3 den alt so, aon damáiste don tseomra san, no don bhfoirgneamh gur cuid de é, no don troscán, don fheistiú no don fhearas a bheidh istigh sa tseomra no sa bhfoirgneamh san no gur den chéanna iad, íocfaidh an ceann comhrimh as an damáiste sin, no pé duine do dhin, no gur dineadh thar a cheann, an cóthalán do chomóra, fé mar a bheidh.

(5) Má úsáidtear aon tseomra i dtigh gan comhnaí chun vótaíocht do thógaint, ní chuirfidh san éinne i mbaol rátaí do ghearra air ná i mbaol ráta d'íoc mar gheall ar an dtigh sin.

(6) Éinne a bheidh i bhfeighil scoile a bheidh i gceangal no in aice le teampal no le conbhint no le haon teaghlachas eile creidimh, no ina cuid d'aon cheann aca, féadfa sé, laistigh de cheithre huaire fichead tar éis fógra d'fháil ón gceann comhrimh no ó iarrthóir go bhfuil sé ar intinn an scoil sin no aon chuid di d'úsáid chun crícheanna an ailt seo, féadfa sé cur i gcoinnibh na húsáide sin trí ráiteas ar an gcur-i-gcoinnibh sin do chur chun an chinn chomhrimh. Ar iarratas an chinn chomhrimh, féadfaidh an t-Aire um Rialtas Áitiúil, más dó leis gur ceart é, rialú in aghaidh aon chur-i-gcoinnibh a déanfar fén bhfo-alt so, ach mara ndéanfar agus go dtí go ndéanfar san ní fhéadfaidh an ceann comhrimh ná aon iarrthóir aon chuid den scoil a luadhfar sa chur-i-gcoinnibh sin d'úsáid.

Dualgas generálta an chinn chomhrimh.

31. —Sa mhéid nách dochar san d'fhorálacha an Achta so, soláthróidh gach ceann comhrimh pé páipéirí ainmniúcháin, stáisiúin vótaíochta, boscaí ballóide, páipéirí ballóide, innil stampála, cóipeanna de chlár na dtoghthóirí, agus nithe eile, agus ceapfaidh agus íocfaidh pé oifigigh agus déanfaidh pé gníomhartha agus nithe eile a bheidh riachtanach chun an toghachán do threora go héifeachtúil ar an gcuma a foráltar leis an Acht so

Ordathacht do chimeád i stáisiúin vótaíochta.

32. —Má mhí-iompruíonn aon duine é féin sa stáisiún vótaíochta no má theipeann air orduithe dleathacha an oifigigh cheannais do chó-líona, le hordú ón oifigeach ceannais féadfaidh aon chonstábla póilíneachta a bheidh istigh sa stáisiún vótaíochta, no in aice leis, no éinne eile 'na mbeidh údarás i scríbhinn aige chuige ón gceann comhrimh, an duine sin do chur láithreach amach as an stáisiún san; agus ní leigfar don duine a cuirfear amach ar an gcuma san teacht isteach sa stáisiún vótaíochta arís i rith an lae gan a chead san aige ón oifigeach ceannais.

Aon duine a cuirfear amach ar an gcuma roimh-ráite, má cúisítear é in aon chionta do dhéanamh i stáisiún den tsórt san, féadfar é do choinneáil i gcoimeád go dtí go bhféadfar é do thabhairt i láthair giúistís síochána no i láthair máistreora go mbeidh aige na comhachta no an t-údarás a bhíodh ag giúistís síochána.

Imeachta i gcás rirá.

33. —(1) Má cuirtear agus nuair a cuirfear cur isteach no bac ar aon ainmniúchán iarrthóirí no aon vótaíocht le rírá no le héigean oscailte déanfaidh an ceann comhrimh no aon leascheann comhrimh an t-ainmniúchán no an vótaíocht, fé mar a ráineoidh, do chur ar ath-ló go dtí lárnamháireach agus, más gá é, an t-ainmniúchán san no an vótaíocht san do chur ar athló arís go dtí go mbeidh deire leis an gcur isteach no leis an mbac san agus nuair a bheidh raghaidh an ceann comhrimh no a ionadaí ar aghaidh leis an ainmniúchán san no leis an vótaíocht san pe'ca dhíobh é.

(2) Aon uair a cuirfear aon ainmniúchán ar ath-ló fén alt so tuigfear gurb é an lá ar a gcríochnófar an t-ainmniúchán san tar éis an ath-ló san an lá a ceapadh le dlí i gcóir an ainmniúcháin sin, agus socrófar dá réir an lá chun an vótaíocht do thógaint.

(3) I gcás aon chur isteach no bac den tsórt san roimh-ráite ar vótaíocht, ní déanfar fén alt so ach an vótaíocht sna háiteanna vótaíochta san le n-a mbainfidh an cur isteach no an bac san do chur ar ath-ló agus leanfar den vótaíocht i ngach áit vótaíochta eile gan aon chur ar ath-ló.

(4) Aon uair a dhéanfaidh aon leas-cheann comhrimh vótaíocht do chur ar ath-ló fén alt so, déanfaidh an leas-cheann comhrimh sin láithreach an cur-ar-ath-ló san d'fhógairt don cheann comhrimh, agus aon uair a déanfar vótaíocht do chur ar ath-ló fén alt so ní dhéanfaidh an ceann comhrimh an fhaisnéis deiridh ar thora an toghacháin go dtí go mbeidh an vótaíocht san do cuireadh ar ath-ló críochnuithe agus na vótanna do caitheadh ann comhrithe.

(5) I ngach cás ina dtárlódh an t-ath-ló a ceapfí fén alt so bheith ina Dhomhnach, in' Aoine Chéasta, ina Lá Nodlag, no ina Bhanc-shaoire no ina lá a bheidh fógartha ina shaoire phuiblí le reacht no le furógra, geofar thar an lá no na laethanta san, agus sé an lá ina dhiaidh sin a bheidh in' ath-ló.

(6) Bainfidh an t-alt so le cur isteach no bac ar bith a thiocfaidh as daoine do chose, le rírá no le héigean oscailte, ar dhul go háit ghlaca na n-ainmniúchán no go háit vótaíochta ar bith, fé mar a ráineoidh, chó maith le cur isteach no bac ar bith a déanfar ar aon tslí eile le rírá no le héigean oscailte.

Boscaí no Páipéirí Ballóide do lot, etc.

34. —(1) Má dintear in aon toghachán aon bhosca no boscaí ballóide no aon pháipéar no páipéirí ballóide do thógaint as cimeád an chinn chomhrimh no as cimeád aon leas-chinn chomhrimh no má dintear baint leo in aon tslí, no iad do lot de thionóisc no d'aon ghnó, no (i gcás páipéir no páipéirí ballóide) iad do straca no d'agha-lot go mailíseach, beidh an toghachán le n-a mbainfidh an bosca no na boscaí ballóide sin, no an páipéar no na páipéirí ballóide sin, beidh sé gan brí, chó fada agus théidheann an vótaíocht san áit no sna háiteanna vótaíochta in ar húsáideadh an bosca no na boscaí ballóide sin, no an páipéar no na páipéirí ballóide sin, ach ní bheidh sé gan brí ach chó fada san amháin agus ar an slí sin amháin.

(2) Aon uair a raghaidh an vótaíocht gan brí fén bhfo-alt san roimhe seo in aon áit no áiteanna vótaíochta ceapfaidh an ceann comhrimh, mar is luatha is féidir é, tar éis eolas do theacht chuige ar an ngníomh no ar an eachtra fé ndear an dul gan brí sin, ceapfa sé lá (nách déanaí ná seacht lá tar éis lá na vótaíochta bunaidh) chun vótaíocht nua do thógaint san áit vótaíochta san no i ngach áit vótaíochta den tsórt san agus ní chomhreoidh sé na vótanna do caitheadh sa toghachán san go dtí go mbeidh an vótaíocht nua san críochnuithe.

(3) I ngach cás den tsórt san roimh-ráite tógfaidh an ceann comhrimh vótaíocht nua san áit vótaíochta san no i ngach áit vótaíochta den tsórt san roimh-ráite an lá a cheapfa sé chuige sin, agus bainfidh forálacha uile an Achta so le gach vótaíocht nua den tsórt san fé mar a bhainfid leis an vótaíocht bhunaidh.

Ceapa agus comhachta na n-oifigeach ceannais agus na gcléireach.

35. —Ceapfaidh an ceann comhrimh oifigeach ceannais chun bheith i gceannas ar gach stáisiún vótaíochta, agus chun an vótaíocht do chur ar ath-ló, agus chun críche gach achtacháin eile a bhaineann leis an vótaíocht, beidh ag oifigeach ceannais na comhachta is le leas-cheann comhrimh fén Acht so; agus aon oifigeach ceannais agus aon chléireach a cheapfaidh an ceann comhrimh chun bheith i láthair i stáisiún vótaíochta beidh aca comhacht churtha na gceisteanna agus na móideanna a húdaruítear leis an Acht so a chur chun vótáluithe no ortha, agus aon fháisnéis a húdaruítear leis an Acht so a thabhairt i láthair an chinn chomhrimh no i láthair aon ghiúistís, féadfaid í do ghlaca.

Ní ghníomhóid oifigigh mar ghníomhairí d'iarrthóirí.

36. —Ní ghníomhóidh aon cheann comhrimh dá mbeidh in aon toghachán, ná a ionadaí, ná aon pháirtí ná cléireach d'éinne aca, ní ghníomhóidh sé mar ghníomhaire d'aon iarrthóir sa toghachán san chun a thoghachán do bhainistí ná do stiúrú; agus má ghníomhuíonn aon cheann comhrimh no a ionadaí, no páirtí no cléireach éinne aca, ar an gcuma san, beidh sé ciontach i mí-iompar.

Conclúideacht an chláir vótáluithe.

37. —In aon toghachán dá mbeidh in aon dáilcheanntar, ní bheidh aon duine i dteideal vótála mara mbeidh a ainm ar an gclár de thoghthóirí a bheidh i bhfeidhim de thurus na huaire i gcóir an dáilcheanntair sin, agus gach duine go mbeidh a ainm ar an gclár san beidh teideal aige chun páipéar ballóide d'éileamh agus d'fháil agus chun vótála: Ach ní dhéanfaidh éinní san alt so teideal vótála do thabhairt d'aon duine 'na mbeidh vótáil coiscithe air le haon reacht ná eisean do shaora ar aon phionóisí is baol do de bhárr vótála.

Cosc ar nochta vóta.

38. —In aon imeachta dlí a bheidh ann chun toghachán no a thora do thabhairt fé cheist ní éileofar ar éinne dar vótáil sa toghachán san a rá cé leis gur vótáil sé.

Nea-chimeád rialacha.

39. —Ní fógrófar aon toghachán do bheith gan brí toisc neachimeád ar na rialacha atá in aon Sceideal dá ngabhann leis an Acht so ná toisc aon dearmhaid in úsáid na bhfuirmeacha atá in aon Sceideal dá ngabhann leis an Acht so, má samhluítear don bhinnse 'na mbeidh an cheist fé n-a bhráid gur treoradh an toghachán do réir na bprínsiobal atá leagtha amach i gcorp an Achta so, agus nár chuir an nea-chimeád no an dearmhad san isteach ná amach ar thora an toghacháin.

Boscaí Ballóide, etc., an Rialtais Áitiúla d'úsáid.

40. —I gcás aon dáilcheanntair atá có-dhéanta d'iomláine aon líomatáiste toghacháin um Rialtas Áitiúil no d'aon chuid de, féadfar aon bhoscaí ballóide, feistiúcháin do stáisiún vótaíochta agus cúilíní a soláthruíodh i gcóir toghachán um Rialtas Áitiúil sa líomatáiste toghacháin sin, féadfar iad d'úsáid i gcóir aon toghacháin sa dáilcheanntar san; agus beidh sé de dhualgas ar an gceann comhrimh in aon toghachán i ndáilcheanntar den tsórt san úsáid do dhéanamh, chó fada le n-a chumas, de sna boscaí ballóide, de sna feistiúcháin agus de sna cúilíní roimh-ráite, agus nuair a bheidh an chúirt ag meádh a chuntaisí tabharfa sí aire d'fhorálacha an ailt seo, agus mar chuid de chostaisí an toghacháin sin íocfar as aon damáiste, nách caitheamh is straca réasúnta, a bheidh déanta ar aon bhoscaí ballóide, feistiúcháin agus cúilíní den tsórt san ag aon úsáidire den tsórt san in aon toghachán den tsórt san.

Ait agus am na vótaíochta.

41. —(1) Comórfar gach Toghachán Genearálta fé leith an t-aon lá amháin agus an lá san amháin ar fuaid Shaorstáit Éireann, agus ní bheidh an lá san níos déanaí ná deich lá fichead tar éis scur an Oireachtais, agus fógrófar ina shaoire phuiblí é.

(2) Isé an ceann comhrimh a cheapfaidh an áit thoghacháin i gcóir gach dáilcheanntair, agus isé a bheidh inti ná:—

(a) i ndáilcheanntar buirge, áit éigin laistigh den bhuirg; agus

(b) i ndáilcheanntar contae, áit éigin laistigh den dáilcheanntar no laistigh de chontae-bhuirg i gceangal leis an dáilcheanntar; agus

(c) i ndáilcheanntar Príomh-scoile, foirgneamh éigin Príomhscoile.

 3) Má bhíonn aon vótaíocht i dtoghachán genearálta tosnóidh sí ar a naoi a chlog ar maidin, agus cimeádfar í ar oscailt go dtí a seacht a chlog um thráthnóna ach ní thairis sin.

(4) Má bhíonn aon vótaíocht i dtoghachán corra, tosnóidh sí ar a hocht a chlog ar maidin, agus cimeádfar í ar oscailt go dtí a hocht a chlog um thráthnóna ach ní thairis sin.

An dáilcheanntar do roinnt ina cheanntair vótaíochta agus áiteanna vótaíochta do cheapa.

42. —(1) Beidh sé de dhualgas ar an gcomhairle a íocfaidh costaisí clárathachta an oifigigh chlárathachta an chontae riaracháin no an chontae-bhuirg, pe'ca aca é, do roinnt ina ceanntair vótaíochta, agus áiteanna vótaíochta do cheapa i gcóir na gceanntar vótaíochta ar chuma a thabharfaidh do gach toghthóir sa chontae no sa bhuirg pé cothrom réasúnta chun vótála is féidir a thabhairt sa chás.

(2) Is do réir rialacha a dhéanfaidh an t-Aire um Rialtas Áitiúil ó am go ham a feidhmeofar na comhachta a bheidh ag comhairle fén bhfo-alt san roimhe seo, agus is fé dhaingniú ón Aire roimh-ráite a dhéanfaidh comhairle feidhmiú ar bith ar na comhachta roimh-ráite, agus féadfaidh seisean an roinnt, an ceapa no an t-atharú a bheidh le déanamh do dhaingniú maille le hatharú air no gan atharú air, no féadfa sé an daingniú do chimeád siar.

(3) Tar éis a dhaingnithe ag an Aire um Rialtas Áitiúil, maille le hatharú air no gan atharú air, déanfar feidhmiú ar bith dá ndéanfaidh comhairle ar bith ar na comhachta roimh-ráite d'fhógairt tré fhoillsiú fógra ina dteasbánfar teoranta gach ceanntair vótaíochta agus suíomh gach áite vótaíochta a bheidh bunuithe de bharr an feidhmiú san do dhéanamh ar na comhachta roimh-ráite.

(4) Láithreach tar éis rithte an Achta so déanfaidh an t-Aire um Rialtas Áitiúil rialacha i gcóir an fheidhmiúcháin a dhéanfaidh na comhairlí roimh-ráite ar na comhachta roinnteacháin agus ceapacháin roimh-ráite agus laistigh de shé seachtaine tar éis déanamh na rialacha san déanfaidh gach comhairle, 'na mbeidh na comhachta san aici, na comhachta roimh-ráite d'fheidhmiú tríd an chontae riaracháin no an chontae-bhuirg, pe'ca dhíobh é, do roinnt ina ceanntair vótaíochta den tsort san roimhráite agus tríd na háiteanna vótaíochta san roimh-ráite do cheapa, agus má theipeann ar aon chomhairle aon roinnt agus ceapa den tsórt san roimh-ráite do dhéanamh laistigh den sé seachtaine sin, no má dhineann aon chomhairle den tsórt san laistigh den sé seachtaine sin, aon roinnt no ceapa den tsórt san, agus, laistigh de dhá seachtain tar éis déanamh an ní sin, más rud é ná déanfaidh an t-Aire um Rialtas Áitiúil daingniú air, maille le hatharú air no gan atharú air, féadfaidh an t-Aire roimh-ráite féin an chontae riaracháin no an chontae-bhuirg sin do roinnt ina ceanntair vótaíochta agus áiteanna vótaíochta do cheapa dhi fé mar is oiriúnach leis.

(5) Má dhineann comhairle aon bhaile-cheanntair no tuathcheanntair a luíonn go hiomlán no go leathrannach in aon chontae riaracháin, no deich dtoghthóirí fichead ar a luíod in aon chontae riaracháin no contae-bhuirg, a innsint don Aire um Rialtas Áitiúil ná fuil na ceanntair vótaíochta no na háiteanna vótaíochta oiriúnach do riachtanaisí réasúnta na dtoghthóirí no aon dreama de sna toghthóirí sa chontae no sa chontaebhuirg sin, déanfaidh an t-Aire um Rialtas Áitiúil an scéal do bhreithniú, agus, aon atharuithe is dó leis is riachtanach sa chás féadfa sé, más oiriúnach leis é, a ndéanamh san d'ordú don chomhairle 'na bhfuil sé de dhualgas uirri an chontae no an bhuirg sin do roinnt ina ceanntair vótaíochta, agus má theipeann ar an gcomhairle na hatharuithe sin do dhéanamh laistigh de mhí tar éis an t-ordú do thabhairt dóibh féadfa sé féin na hatharuithe do dhéanamh, agus beidh éifeacht in aon atharuithe a déanfar amhlaidh chó maith is dá mb'í an chomhairle a dhéanfadh iad.

(6) Féadfaidh an t-Aire um Rialtas Áitiúil féachaint chuige go gcomórfar fiosrúchán áitiúil i dtaobh aon cheist a eireoidh i gcúrsaí forálacha an ailt seo, agus an dlí a bheidh i bhfeidhm de thuras na huaire i dtaobh comóra fiosrúchán ag an Aire sin bainfe sé le fiosrúchán fén bhfo-alt so.

(7) Ní tabharfar toghachán fé cheist toisc aon nea-chó-líona ar fhorálacha an ailt seo ná toisc aon neamh-fhuirmeáltacht i dtaobh ceanntracha vótaíochta no áiteanna vótaíochta.