An Chéad Lch. Lch. Roimhe Seo (ACHT UM CHUIT EAMH DO LUCHT OIBRE, 1934) Ar Aghaidh (CUID II. Cuiteamh i nDiobhail Phearsanta do Lucht Oibre agus Freagarthacht inti.)

9 1934

ACHT UM CHUIT EAMH DO LUCHT OIBRE, 1934

CUID I.

Roimhraiteach agus Generalta.

Gearr-theideal.

1. —Féadfar an tAcht um Chúiteamh do Lucht Oibre, 1934, do ghairm den Acht so.

Tosach feidhme an Achta.

2. —Tiocfaidh an tAcht so i bhfeidhm pé lá ceapfar chuige sin le hordú ón Aire Tionnscail agus Tráchtála.

Feidhm an Achta.

3. —Ní bheidh feidhm ag an Acht so, ach amháin mar a foráltar leis go soiléir, in aon chás inar thárla an tionóisc roimh thosach feidhme an Achta so.

Mínithe.

4. —San Acht so:—

cialluíonn an abairt “an tAire” an tAire Tionnscail agus Tráchtála;

cialluíonn an abairt “an Chúirt” an Chúirt Chuarda;

tá na bríonna céanna leis na focail “long,” árthach,” “maraí” agus “port” fé seach atá leis na focail “ship,” “vessel,” “seaman” agus “port” fé seach sa Merchant Shipping Act, 1894;

cialluíonn an focal “bainisteoir,” nuair a húsáidtear é maidir le luing, céile na luinge no pé duine eile le n-ar thaobhuigh an t-únaér no le n-ar taobhuíodh thar ceann an únaera bainistí na luinge;

cialluíonn an focal “orduithe” orduithe le rialacháin ar n-a ndéanamh ag an Aire fén Acht so.

“Oibrí”.

5. —(1) San Acht so cialluíonn an focal “oibrí” duine atá do réir na gcoinníollacha so leanas, sé sin le rá:—

(a) gur duine é:—

(i) go bhfuil connradh seirbhíse no príntíseachta déanta aige no atá ag obair fé chonnradh seirbhíse no príntíseachta le fostóir, pe'ca chun obair láimhe, obair chléireachais no obair eile do dhéanamh é agus pe'ca ráite no iontuigthe no i mbriathra béil no i scríbhinn don chonnradh, no

(ii) thairgeann seirbhís do dhéanamh ar tuarastal le haon fheithicil no árthach do gheibhtear le húsáid o n-a húnaér fé aon chonnradh bannaíochta (seachas có-aontú cíos-cheannaigh) i gcomaoine suim áirithe no cion den tuilleamh d'íoc no i gcomaoine ní éigin eile, agus

(b) nách duine eiscithe é.

(2) Is duine eiscithe chun crícheanna an ailt seo gach duine acu so leanas, sé sin le rá:—

(a) duine ar fostú chun obair seachas obair láimhe do dhéanamh agus a luach saothair os cionn tré chéad go leith púnt sa bhliain;

(b) duine gur fostaíocht ócáideach atá aige maran duine é:—

(i) atá ar fostú chun crícheanna trádála no gnótha a fhostóra, no

(ii) atá ar fostú chun crícheanna aon chluiche no caitheamh aimsire agus gur tré chlub a fostuítear no a híoctar é, no

(iii) atá ar fostú chun crícheanna aon oibre i dtigh no timpeal tighe a fhostóra;

(c) ball den Ghárda Síochána;

(d) ball d'Fhórsaí Cosanta Shaorstáit Éireann, agus ball den Chúltaca do bunuíodh fé Chuid III den Acht Fórsaí Cosanta (Forálacha Sealadacha), 1923 (Uimh. 30 de 1923) , d'áireamh, maidir le tionóisc ar bith de dheascaibh agus i gcúrsa a sheirbhíse míleata no ní ar bith eile fé n-a chonnradh liostála;

(e) duine dá dtugtar amach earraí no abhair le déanamh suas, le glanadh, le nighe, le hatharú, le hórnáidiú no le deisiú, no le hoiriúnú chun a ndíolta, agus san ina áit chomhnaithe féin no in áitreabh eile ná fuil fé chúram no fé bhainistí an té bheireann amach na habhair no na hearraí;

(f) duine de líntighe an fhostóra chomhnuíonn i dtigh an fhostóra.

(3) Má chítear don Chúirt le linn aon imeacht chun cúitimh fén Acht so do bhaint amach gur connradh nea-dhleathach an connradh seirbhíse no príntíseachta fé n-a raibh an duine gortuithe ag obair nuair do thárla an tionóisc ba thrúig leis an ngortú féadfaidh an Chúirt, más dóich léi, ag féachaint do chúrsaí uile na cháis, gur ceart san do dhéanamh, deighleáil leis an scéal fé is dá mba dhuine ag obair fé chonnradh dhleathach seirbhíse no príntíseachta an duine gortuithe le linn na tionóisce do thárlachtaint.

(4) Déanfar tagairtí san Acht so d'oibrí do gortuíodh do léiriú, más marbh don oibrí, mar thagairtí fholuíonn tagairtí dá ionadaí phearsanta dhlíthiúil no dá chleithiúnaithe no do dhuine eile go mbeidh cúiteamh iníoctha leis no chun tairbhe dho.

An brí atá le “duine de líntighe”.

6. —San Acht so cialluíonn an abairt “duine den líntighe” bainchéile no fear céile, athair, máthair, sean-athair, seanamháthair, leas-athair, leas-mháthair, mac, inghean, duine de chlann chloinne, leas-mhac, leas-inghean, driotháir, drifiúr, leasdriotháir, leas-drifiúr.

An brí atá le “cleithiúnaithe”.

7. —(1) San Acht so cialluíonn an focal “cleithiúnaithe” na daoine sin de líntighe fir oibre do bhí i gcleithiúnas tuillimh an fhir oibre sin i bpáirt no go hiomlán le linn a bháis no do bheadh i gcleithiúnas amhlaidh mara mbeadh an mí-chumas do tháinig den tionóisc ba thrúig bháis don fhear oibre sin, agus i gcás oibrí is tuismitheoir no sean-athair no seana-mháthair dhuine chloinne thabhartha d'fhágaint duine chloinne den tsórt sin do bhí i gcleithiúnas a thuillimh amhlaidh, no i gcás oibrí is duine cloinne tabhartha d'fhágaint tuismitheora no sean-athar no seanamháthar do bhí i gcleithiúnas a thuillimh amhlaidh, folóidh an focal san an duine cloinne tabhartha agus an tuismitheoir no an sean-athair no an tseana-mháthair sin fé seach.

(2) Nuair a húsáidtear an abairt “cleithiúnaí fásta” san Acht so maidir le hoibrí marbh cialluíonn sí cleithiúnaí ar an oibrí sin nách fé bhun cúig bliana déag d'aois do ar dháta an oibrí sin d'fháil bháis agus foluíonn sí duine, seachas cleithiúnaí ar an bhfear oibre sin do réir bhrí fo-ailt (1) den alt so, nách fé bhun cúig bliana déag d'aois do ar dháta an oibrí sin d'fháil bháis agus do bhí in éintigheas leis an oibrí sin agus i lán-chleithiúnas ar a thuilleamh ar an dáta san.

(3) Nuair a húsáidtear an abairt “cleithiúnaí óg” san Acht so maidir le hoibrí marbh cialluíonn sí cleithiúnaí ar an bhfear oibre sin gur fé bhun cúig bliana déag d'aois do ar dháta ar oibrí sin d'fháil bháis agus foluíonn sí duine, seachas cleithiúnaí ar an oibrí sin do réir bhrí fo-ailt (1) den alt so, gur fé bhun cúig bliana déag do ar dháta an oibrí sin d'fháil bháis agus do bhí in éintigheas leis an oibrí sin agus i lán-chleithiúnas ar a thuilleamh ar an dáta san.

(4) Ní tuigfear, chun crícheanna an Achta so, duine do bheith ina pháirt-chleithiúnaí ar dhuine eile mara raibh sé i gcleithiúnas go leathrannach ar shíntiúisí ón duine eile sin chun na ngnáthriachtanaisí maireachtana do bheadh oiriúnach do dhaoine d'aon aicme agus ar aon chéim leis do sholáthar.

(5) Chun crícheanna an fho-ailt deiridh sin roimhe seo tuigfear árachas do bheith ar cheann de sna gnáth-riachtanaisí maireachtana.

An brí atá le “fostóir”.

8. —(1) San Acht so foluíonn an focal “fostóir” duine ar bith agus ionadaí pearsanta dlíthiúil fostóra mhairbh.

(2) Má dheineann an té le n-a ndearna oibrí connradh seirbhíse no príntíseachta seirbhísí an oibrí sin do thabhairt ar iasacht do dhuine eile no do chur ar tuarastal chuige go sealadach tuigfear chun crícheanna an Achta so an chéad duine sin a luaidhtear do leanúint de bheith ina fhostóir don oibrí sin faid a bheidh sé ag obair don duine eile sin.

(3) Má bhíonn duine á thairisgint seirbhís do dhéanamh ar tuarastal le haon fheithicil no árthach do gheibhtear le húsáid o n-a húnaer fé chonnradh bhannaíochta, tuigfear chun crícheanna an Acht so gurb é an t-únaer sin is fostóir don duine sin.

(4) Má bhíonn duine ar fostú chun crícheanna aon chluiche agus gur tré chlub a fostuítear no a híoctar é tuigfear chun crícheanna an Achta so gurb é is fostóir don duine sin ná bainisteoir no baill choiste bhainistí an chlub san.

(5) Má bhíonn duine ar fostú ag únaerí luinge ná fuil cláruithe i Saorstát Éireann fé sna hAchtanna Loingis Cheannaíochta tuigfear chun crícheanna an Achta so gurb é gníomhaire na n-únaerí sin is fostóir don oibrí sin mara gcomhnuíonn na húnaerí sin no mara bhfuil áit ghnótha acu i Saorstát Éireann.

(6) Má bhíonn duine ar fostú fé údarás áitiúil no fé údarás phuiblí eile, tuigfear chun crícheanna an Achta so, agus d'ainneoin ceapadh an duine sin ag an údarás san no briseadh an duine sin ag an údarás san do bheith fé réir Aire Stáit dá cheadú, gurb é an t-údarás san is fóstóir don duine sin.

Údaráis áitiúla agus phuiblí.

9. —Tuigfear chun crícheanna an Achta so gurb é feidhmiú agus cólíonadh a gcomhacht agus a ndualgas ag údarás áitiúil no ag údarás puiblí eile trádáil no gnó an údaráis sin.

Dochtúirí réitigh.

10. —(1) Féadfaidh an tAire o am go ham pé dochtúirí réitigh (dá ngairmtear dochtúirí réitigh san Acht so) agus pé méid aca is dóich leis is gá, agus a cheadóidh an tAire Airgid, do cheapadh chun crícheanna an Achta so.

(2) Ní foláir gach dochtúir réitigh do bheith ina dhochtúir leighis chuibhe-cháilithe.

(3) Beidh gach dochtúir réitigh i seilbh oifige ar pé téarmaí agus ar pé coinníollacha, agus gheobha sé pé luach saothair agus liúntaisí, cheapfaidh an tAire le cead ón Aire Airgid.

(4) Má bhí dochtúir réitigh ar fostú mar dhochtúir leighis, i gcás ar bith fén Acht so, ag fostóir no ag oibrí no ag aon árachóirí go mbaint acu leis an gcás no thar ceann fostóra no oibrí no aon árachóirí den tsórt san ní ghníomhóidh sé mar dhochtúir réitigh sa chás san.

Rialacháin.

11. —Féadfaidh an tAire, le hordú, rialacháin do dhéanamh i dtaobh ní no ruda ar bith dá dtagartar san Acht so mar ní no mar rud atá orduithe no le hordú.

Costaisí.

12. —Sa mhéid go gceadóidh an tAire Airgid é is amach as airgead a sholáthróidh an tOireachtas a híocfar gach costas fé n-a raghaidh an tAire agus an tAire Dlí agus Cirt fén Acht so.

Athghairm

13. —(1) Deintear leis seo na hachtacháin a luaidhtear sa Chéad Chuid den Chéad Sceideal a ghabhann leis an Acht so d'athghairm sa mhéid a luaidhtear sa tríú colún den Sceideal san, ach san fé réir na bhforálacha so leanas:—

(a) leanfaidh na hachtacháin sin de bhaint do bheith aca le cásanna inar thárla an tionóisc roimh thosach feidhme an Achta so agus, chun na críche sin, aon scéim, ordú, riail, rialachán no có-aontú do deimhníodh, do tugadh amach no do rinneadh no éinní eile do rinneadh fé sna hachtacháin a hathghairmtear amhlaidh agus a bheidh i bhfeidhm le linn tosach feidhme an Achta so, leanfa sé i bhfeidhm agus beidh éifeacht aige fé is ná déanfaí na hachtacháin sin d'athghairm;

(b) ní dhéanfaidh athghairm fo-ailt (2) d'alt 16 den Workmen's Compensation Act, 1906, deifir do bhaint na Workmen's Compensation Acts, 1897 and 1900, le cásanna go bhfuil baint le bheith ag na hAchtanna san leo de bhuadh an fho-ailt sin.

(2) Athghairmtear leis seo na hachtacháin a luaidhtear sa Dara Cuid den Chéad Sceideal a ghabhann leis an Acht so.

Méadú ar íocaíocht sheachtainiúil fé sna Workmen's Compensation Acts, 1897 and 1900, agus fén Workmen's Compensation Act, 1906, i gcásanna mí-chumais iomláin.

14. —Má bhíonn oibrí, aon uair tar éis tosach feidhme an Achta so, i dteideal íocaíochta seachtainiúla mar chúiteamh fén Workmen's Compensation Act, 1906, no fé sna Workmen's Compensation Acts, 1897 and 1900, alos mí-chumais iomláin do tháinig de dheascaibh tionóisce do thárla roimh thosach feidhme an Achta so, ansan, in ionad bheith i dteideal na breise do bheadh iníoctha fé sna Workmen's Compensation (War Addition) Acts, 1917 and 1919, i dteanta na híocaíochta seachtainiúla san dá gcoimeádtaí na hAchtanna san i bhfeidhm, beidh teideal ag an oibrí sin, faid a bheidh sé fé mhí-chumas iomlán, chun suim is có-ionann le trí cheathrú de mhéid na híocaíochta seachtainiúla san d'fháil i dteanta na híocaíochta seachtainiúla san agus, chun gach críche, deighleálfar leis an suim sin fé is dá mba chuid den íocaíocht sheachtainiúil sin í.