An Chéad Lch. Lch. Roimhe Seo (Caibidil III. Forála Fo-ghabhálacha.) Ar Aghaidh (CUID VI. Forala Maidir le hUllmhoidi Leighis agus Maisiochta agus le hEarrai Airithe Eile.)

28 1947

AN tACHT SLÁINTE, 1947

CUID V.

Bia agus Deoch.

Míniú do Chuid V.

53. —Sa Chuid seo den Acht seo, folaíonn an focal “bia” gach earra a úsáideas an duine mar bhia nó deoch, seachas druganna nó uisce, agus

(a) aon earra ar gnáth í a bheith, nó í d'úsáid, i gcomhshuíomh nó in ullmhú bídh don duine,

(b) blastanais, leasuithe agus tarsainn,

(c) abhair dathúcháin lena n-úsáid i mbia, agus

(d) cumaisc nó meascáin de dhá bhia nó níos mó.

Rialacháin chun contúirt ó bhia agus deoch a chosc.

54. —(1) Féadfaidh an tAire, tar éis dul i gcomhairle leis an Aire Tionscail agus Tráchtála agus leis an Aire Talmhaíochta, rialacháin a dhéanamh—

(a) chun cosc a chur le contúirt do shláinte an phobail a theacht as bia a bheas beartaithe chun a dhíolta mar bhia don duine a mhonarú, d'ullmhú, d'allmhuiriú, a storáil, d'iomdháil nó a thaispeáint chun a dhíolta,

(b) chun cosc a chur le truailliú bídh a bheas beartaithe chun a dhíolta mar bhia don duine,

(c) chun toirmeasc agus cosc a chur leis na nithe seo a leanas a dhíol nó a thairiscint nó a choimeád chun a ndíolta:—

(i) earraí bídh a bheas beartaithe mar bhia don duine,

(ii) ainmhithe beo a bheas beartaithe mar bhia don duine,

(iii) abhair nó earraí a húsáidtear nó a bheas beartaithe chun a n-úsáidte ag ullmhú nó ag monarú bídh den tsórt sin,

agus a bheas galraithe, truaillithe nó neamhoiriúnach ar shlí eile mar bhia don duine.

(2) Duine ar bith a shárós rialachán faoin alt seo beidh sé ciontach i gcion faoin alt seo agus ar a chiontú ann ar an slí achomair dlífear fíneáil nach mó ná céad punt a chur air agus, i gcás ciona leanúnaigh, fíneáil bhreise nach mó ná deich bpuint in aghaidh gach lae a leanfar den chion nó, más rogha leis an gCúirt, príosúntacht ar feadh aon téarma nach sia ná sé mhí nó an fhíneáil nó na fíneála sin agus an phríosúntacht sin le chéile.

Daoine agus áitribh a cheadúnú agus a chlárú.

55. —(1) Féadfaidh rialacháin faoin gCuid seo den Acht seo socrú a dhéanamh chun ceadúnú agus clárú a dhéanamh ar dhaoine a bheas ag gabháil do mhonarú, ullmhú, allmhuiriú, stóráil, iomdháil nó díol bídh don duine nó ar áitribh ina ndéantar bia don duine a mhonarú, d'ullmhú, a stóráil, d'iomdháil nó a thaispeáint chun a dhíolta agus chun tuairisciú a dhéanamh ar áitribh a ceadúnófar nó a clárófar amhlaidh agus chun toirmeasc a chur le bia a mhonarú, d'ullmhú, d'allmhuiriú, a stóráil, a thaispeáint chun a dhíolta nó a dhíol ar shlí seachas ag daoine ceadúnaithe nó cláraithe nó ar áitribh cheadúnaithe nó cláraithe (do réir mar bheas).

Caighdeáin do bhia agus deoch.

56. —(1) I gcás inar dóigh leis an Aire tábhacht speisialta ó thaobh sláinte an phobail a bheith ag baint le comhshuíomh aon bhídh (pé acu ar a aghaidh nó mar tháthchuid de bhia eile a tomhaltar é) féadfaidh sé, tar éis dul i gcomhairle leis an Aire Tionscail agus Tráchtála agus leis an Aire Talmhaíochta agus tar éis an fógra a thabhairt a luaitear i bhfo-alt (2) den alt seo, rialacháin a dhéanamh ag ordú caighdéain do chomhshuíomh an bhídh sin.

(2) Mí ar a laghad sar a ndéanfaidh an tAire rialacháin faoin alt seo, bhéarfaidh sé go bhfoilseofar fógra, i nuachtán laethúil nó i dhá nuachtán laethúla nó níos mó, go bhfuil ar intinn aige rialacháin a dhéanamh ag sonrú an bhídh a ndéanfar leis na rialacháin sin caighdeán d'ordú dá chomhshuíomh.

(3) Féadfaidh na forála seo a leanas a bheith i rialacháin faoin alt seo—

(a) forála maidir le nádúir, cáilíocht nó méid aon tsubstainte a bheas sa bhia lena mbainfidh na rialacháin,

(b) forála ag sonrú aon tsubstainte nach cead a bheith sa bhia sin,

(c) forála ag teorannú an méid d'aon tsubstaint a bheas sa bhia sin,

(d) forála maidir leis na modhanna a húsáidfear agus leis an am a glacfar chun an bia sin a mhonarú, d'ullmhú nó d'iomdháil,

(e) forála maidir le lipéadú nó tuairisciú an bhídh sin.

(4) I gcás—

(a) ina ndéanfaidh duine bia, a mbeidh caighdeán ordaithe dá chomhshuíomh le rialacháin faoin alt seo, a dhíol mar bhia don duine, nó d'ullmhú, a mhonarú, a thairiscint nó a choimeád chun a dhíolta mar bhia don duine, agus

(b) ná beidh an bia do réir an chaighdeáin sin,

beidh an duine sin ciontach i gcion faoin alt seo.

(5) I gcás—

(a) ina ndéanfaidh duine aon bhia ina mbeidh táthchuid a mbeidh caighdeán ordaithe dá comhshuíomh le rialacháin faoin alt seo a dhíol mar bhia don duine nó d'ullmhú, a mhonarú, a thairiscint nó a choimeád chun a dhíolta mar bhia don duine, agus

(b) ná beidh an táthchuid do réir an chaighdeáin sin,

beidh an duine sin ciontach i gcion faoin alt seo.

(6) I gcás—

(a) ina ndéanfaidh duine aon bhia a dhíol mar bhia don duine, nó a thairiscint nó a choimeád chun a dhíolta mar bhia don duine is bia a mbeidh caighdeán ordaithe dá chomhshuíomh le rialacháin faoin alt seo agus go mbeidh sna rialacháin sin forála maidir le lipéadú nó tuairisciú an bhídh sin, agus

(b) ná beidh an bia sin, nó an phacáid nó an coimeádán ina mbeidh an bia sin á dhíol nó á thairiscint nó á choimeád chun a dhíolta, lipéadaithe nó tuairiscithe do réir rialachán,

beidh an duine sin ciontach i gcion faoin alt seo.

(7) Aon uair—

(a) a déanfar bia, a mbeidh caighdeán ordaithe dá chomhshuíomh le rialacháin faoin alt seo, d'fhógairt faoi bhranda nó tuairisc trádála áirithe, agus

(b) a chuirfeas an tAire samplaí den bhia a bheas á dhíol faoin mbranda nó faoin tuairisc trádála sin á dtástáil, agus

(c) a gheofar, de thoradh na tástála sin, go bhfuil aon tsampla den tsórt sin gan bheith do réir an chaighdeáin sin,

féadfaidh an tAire, le hordú, toirmeasc a chur le hallmhuiriú agus le díol an bhídh uile den bhranda nó den tuairisc trádala sin.

(8) Duine ar bith a dhéanfas bia de bhranda nó de thuairisc trádála lena mbainfidh toirmeasc faoi fho-alt (7) den alt seo d'allmhuiriú nó a dhíol mar bhia don duine, beidh sé ciontach i gcion faoin alt seo.

(9) Duine ar bith a bheas ciontach i gcion faoin alt seo dlífear, ar a chiontú ann ar an slí achomair, fíneáil a chur air—

(a) nach mó ná fiche punt i gcás an chéad chiona, agus

(b) nach mó ná céad punt i gcás an dara ciona nó aon chiona ina dhiaidh sin,

nó, más rogha leis an gCúirt agus go gcruthófar chun sástachta na Cúirte gurb é gníomh pearsanta nó mainneachtain inmhilleáin an duine sin faoi ndear an cion, príosúntacht ar feadh téarma nach sia ná sé mhí nó an fhíneáil sin agus an phríosúntacht sin le chéile.

(10) D'ainneoin éinní san alt seo, ní déanfar ach amháin le toiliú an Aire Thalmhaíochta, rialacháin faoin alt seo a chumadh i slí go mbeidh feidhm acu maidir le haon bhia a gcumhachtaítear don Aire sin le haon achtachán, reachtúil nó eile, caighdeáin d'ordú dá chomhshuíomh.

Samplaí bidh agus dí a scrúdú.

57. —(1) San alt seo, ciallaíonn an focal “dílseánach,” maidir le haon bhia, duine a mhonaraíos, a ullmhaíos nó a allmhuiríos an bia sin.

(2) Féadfaidh an tAire, tar éis dul i gcomhairle leis an Aire Tionscail agus Tráchtála agus leis an Aire Talmhaíochta, rialacháin, a mbeidh gach foráil nó aon fhoráil acu seo a leanas iontu, a dhéanamh maidir le haon bhia:

(a) forála á cheangal ar gach dílseánach ar an mbia samplaí den bhia a chur faoi bhráid an Aire chun a scrúduithe maidir le nádúir, substaint, cáilíocht nó staid,

(b) forála á údarú don Aire deimhniú ar thoradh an scrúduithe d'eisiúint chun aon dílseánaigh a chuirfeas aon tsamplaí den tsórt sin faoina bhráid chun a scrúduithe,

(c) forála á cheangal ainm an dílseánaigh agus cóip den deimhniú iomchuí a heiseofar chuige faoi rialachán arna dhéanamh de bhun míre (b) den fho-alt seo a chlóbhualadh ar an taobh amuigh de gach pacáid nó coimeádán ina ndéanfar an bia a dhíol mar bhia don duine nó ar lipéad a bheas greamaithe sa tslí ordaithe den phacáid nó den choimeádán sin,

(d) forála á thoirmeasc an bia a dhíol mar bhia don duine, nó a thairiscint nó a choimeád chun a dhíolta mar bhia don duine, i bpacáid nó coimeádán ná beidh ainm an dílseánaigh agus cóip den deimhniú iomchuí a heisíodh chuige faoi rialachán arna dhéanamh de bhun míre (b) den fho-alt seo clóbhuailte ar an taobh amuigh dhe nó ar lipéad a bheas greamaithe dhe, mar fhorálfas na rialacháin,

(e) forála á thoirmeasc aon earra den bhia a dhíol mar bhia don duine, nó a thairiscint nó a choimeád chun a díolta mar bhia don duine, is earra ná fuil a nádúir, a substaint, a cáilíocht nó a staid chomh maith le nádúir, substaint, cáilíocht nó staid (do réir mar bheas) na samplaí den bhia a chuir dílseánach na hearra sin isteach chun a scrúduithe mar bheid sin luaite sa deimhniú iomchuí a heisíodh chuige faoi rialachán arna dhéananh de bhun míre (b) den fho-alt seo.

(3) Duine ar bith a shárós rialachán faoin alt seo beidh sé ciontach i gcion faoin alt seo agus ar a chiontú ann ar an slí achomair dlífear fíneáil nach mó ná céad punt a chur air agus, i gcás ciona leanúnaigh, fíneáil bhreise nach mó ná deich bpuint in aghaidh gach lae a leanfar den chion nó, más rogha leis an gCúirt, príosúntacht ar feadh téarma nach sia ná sé mhí nó an fhíneáil nó na fíneála sin agus an phríosúntacht sin le chéile.

(4) D'ainneoin éinní san alt seo, ní déanfar, ach amháin le toiliú an Aire Thalmhaíochta, rialacháin faoin alt seo a chumadh i slí go mbeidh feidhm acu maidir le haon bhia a gcumhachtaítear don Aire sin le haon achtachán, reachtúil nó eile, caighdeáin d'ordú dá chomhshuíomh.

Samplaí, etc., a thabhairt agus a thógaint.

58. —(1) Féadfaidh rialacháin faoin gCuid seo den Acht seo—

(a) socrú a dhéanamh chun samplaí a thabhairt agus a thógaint (gan íocaíocht) de bhia nó d'abhair nó d'earraí a húsáidtear nó atá beartaithe chun a n-úsáidte in ullmhú nó i monarú bídh nó d'earraí is seach-tháirgthe as monarú bídh,

(b) socrú a dhéanamh chun tástála, scrúduithe agus taifigh a dhéanamh ar na samplaí sin,

(c) na haicmí daoine d'ordú a bheas freagarthach sna tástála, na scrúduithe agus na taifigh sin a dhéanamh ar na samplaí sin,

(d) na meáin agus an modh d'ordú trína mbeidh an tástáil, an scrúdú nó an taifeach sin le déanamh,

(e) an deimhniú nó an fhianaise eile d'ordú a bheas le tabhairt ar thoradh aon tástála, scrúduithe nó taifigh agus na haicmí daoine d'ordú a mbeidh an deimhniú nó an fhianaise sin le tabhairt acu nó dhóibh,

(f) a fhoráil go mbeidh aon deimhniú nó fianaise eile a hordófar faoi mhír (e) den fho-alt seo, agus a bhéarfar maidir leis an tástáil nó an scrúdú nó an taifeach ar shampla, ina fhianaise chun gach críche, maidir leis an sampla sin, ar thoradh na tástála sin.

(2) Aon uair a fhorálfas rialacháin faoi fho-alt (1) den alt seo go mbeidh aon deimhniú nó fianaise eile áirithe ina fhianaise chun gach críche ar thoradh tástála nó scrúduithe nó taifigh ar shampla, glacfaidh gach Cúirt Bhreithiúnais leis an deimhniú nó leis an bhfianaise eile sin mar fhianaise, maidir leis na samplaí sin, ar thoradh na tástála sin agus glacfaidh gach Cúirt Bhreithiúnais leis freisin mar fhianaise go ndearnadh an tástáil sin faoi réim agus do réir na rialachán.

Rialacháin faoi Chuid V d'fhorfheidhmiú, etc.

59. —Féadfaidh rialacháin faoin gCuid seo den Acht seo socrú a dhéanamh le haghaidh gach ní nó éinní acu seo a leanas—

(a) chun na rialacháin d'fhorfheidhmiú agus d'fhorghníomhú ag—

(i) oifigigh don Aire,

(ii) údaráis sláinte,

(iii) oifigigh d'údaráis áitiúla, le toiliú an Aire iomchuí chun críocha Coda II den Acht Rialtais Áitiúil, 1941 (Uimh. 23 de 1941) , maidir le hoifig áirithe, i gcás nach é an tAire an tAire iomchuí chun na gcríocha sin maidir le hoifig áirithe,

(iv) oifigigh Custam agus Máil, le toiliú an Aire Airgeadais,

(v) oifigigh don Aire Talmhaíochta, le toiliú an Aire sin,

(b) chun a chumhachtú do dhaoine sonraithe nó do dhaoine d'aicme shonraithe (is oifigigh údaraithe chun críocha Coda IX den Acht seo nó is comhaltaí den Gharda Síochána a bheas ag feidhmiú na gcumhacht a bheirtear le Cuid IX den Acht seo) na nithe seo a leanas d'urghabháil agus d'aistriú agus a choinneáil, a dhíothú nó a dhiúscairt ar shlí oiriúnach eile—

(i) earraí bídh a bheas beartaithe mar bhia don duine,

(ii) ainmhithe beo a bheas beartaithe mar bhia don duine, nó

(iii) abhair nó earraí a húsáidtear nó a bheas beartaithe chun a n-úsáidte ag ullmhú nó ag monarú bídh den tsórt sin,

agus a bheas galraithe, truaillithe nó neamhoiriúnach ar shlí eile mar bhia don duine nó ná beidh do réir na rialachán,

(c) chun daoine a bhíos ag gabháil do mhonarú, ullmhú, allmhuiriú, stóráil, iomdháil nó díol bídh do choimeád taifead agus do thaispeáint na dtaifead sin chun a n-iniúchta ag oifigigh a mbeidh baint acu le forfheidhmiú nó forghníomhú na rialachán.

Muirir faoi rialacháin faoi Chuid V.

60. —Féadfaidh rialacháin faoin gCuid seo den Acht seo a údarú muirir a ghearradh chun críocha na rialachán, nó i leith scrúduithe, deimhniúcháin nó seirbhísí eile a déanfar fúthu.

Bac a chur le forghníomhú rialacháin faoi Chuid V.

61. —Duine ar bith a bhacfas go toiliúil forghníomhú rialacháin faoin gCuid seo den Acht seo beidh sé ciontach i gcion faoin alt seo agus ar a chiontú ann ar an slí achomair dlífear fíneáil nach mó ná céad punt a chur air agus, i gcás ciona leanúnaigh, fíneáil bhreise nach mó ná deich bpuint in aghaidh gach lae a leanfar den chion nó, más rogha leis an gCúirt, príosúntacht ar feadh téarma nach sia ná sé mhí nó an fhíneáil nó na fíneála sin agus an phríosúntacht sin le chéile.

Srian le daoine a bheas ag deighleáil i gceirteacha, etc., do dhíol, etc., bidh.

62. —(1) Ní dleathach do dhuine ar bith, a mbíonn deighleáil i gceirteacha, cnámha, páipéar iarmhair, éadaí réchaite nó earraí eile dá samhail sin ar siúl aige mar ghnó, aon bhia a dhíol ná a mhalairtiú ná a thairiscint ná a choimeád chun a dhíolta nó a mhalairtithe in, nó as, aon áitreabh nó áit nó feithicil a úsáideas sé maidir leis an ngnó sin aige.

(2) Duine ar bith a shárós fo-alt (1) den alt seo beidh sé ciontach i gcion faoin alt seo agus, ar a chiontú ann ar an slí achomair dlífear, i gcás an chéad chiona, fíneáil nach mó ná cúig puint a chur air nó, i gcás an dara ciona nó ciona ina dhiaidh sin, fíneáil nach mó ná fiche punt.

Inchú simh i leith cionta faci Chuid V.

63. —(1) Beidh éifeacht ag na forála seo a leanas maidir le hinchúiseamh i leith ciona faoin gCuid seo den Acht seo:—

(a) is tuigthe, mura gcruthaítear a mhalairt, aon bhia a bheith arna dhíol nó arna mhalairtiú nó a bheith beartaithe chun a dhíolta nó a mhalairtithe (pé acu is iomchuí) mar bhia don duine,

(b) aon abhar nó earra a gheofar in áitreabh a húsáidtear chun bia d'ullmhú nó a mhonarú a bheas le díol mar bhia don duine agus is féidir a bheith beartaithe chun a úsáidte san ullmhú nó sa mhonarú sin, is tuigthe, mura gcruthaítear a mhalairt é a bheith beartaithe chuige sin,

(c) i gcás—

(i) inar chuir duine taifeach á dhéanamh ar aon bhia faoin Sale of Food and Drugs Act, 1875, agus

(ii) ina ndearna an taifeoir, tar éis dó taifeach a dhéanamh ar an mbia sin, a dheimhniú a thabhairt ar thoradh an taifigh, agus

(iii) ina ndealróidh sé ón deimhniú go bhfuil sárú déanta ar rialachán faoin gCuid seo den Acht seo,

féadfaidh an duine sin inchúiseamh a dhéanamh i leith an tsáruithe agus beidh feidhm ag na forála de na hAchta um Bia agus Druganna a Dhíol, 1875 go 1936, a bhaineas le hinchúisimh amhail is dá mba inchúiseamh faoi na hAchta sin an t-inchúiseamh sin,

(d) má chruthaíonn an cosantóir, in aon inchúiseamh i leith ciona a bhaineas le nádúir, substaint, cáilíocht nó staid aon bhídh—

(i) gur cheannaigh sé an bia sin mar bhia de nádúir, de shubstaint, de cháilíocht nó de staid ná sáródh an rialachán sin agus fara baránta i scríbhinn sa chéill sin, agus

(ii) ná raibh aon chúis aige, an tráth a dhíol sé an bia sin, chun a chreidiúint nár den nádúir, den cháilíocht nó den staid sin dó, agus

(iii) gur dhíol sé an bia sin sa staid chéanna inar cheannaigh sé é,

urscaoilfear an cosantóir sin ón inchúiseamh, ach dlífidh sé na costais a ndeachaigh an t-inchúisitheoir fúthu d'íoc mura dtug sé fógra cuí don inchúisitheoir go raibh beartaithe aige seasamh ar an gcosaint sin.

(2) Aon ráiteas ó mhonaróir, allmhuireoir, nó díoltóir bídh, maidir le nádúir, substaint, cáilíocht nó staid an bhídh sin, i bhforchuntas, nó ar lipéad a bheas greamaithe den bhia, nó ar an bpacáid nó an coimeádán ina ndíolfar an bia, is tuigthe chun críocha fo-mhíre (i) de mhír (d) d'fho-alt (1) den alt seo gur baránta é.

(3) Má chítear don údarás nó don oifigeach a bheas ag forfheidhmiú aon fhorála den Chuid seo den Acht seo nó de na rialacháin fúithi cion a bheith déanta a bhféadfaí imeachta a bhunú ina leith i gcoinne duine éigin ach go bhféadfadh an duine sin cosaint a shuíomh faoi mhír (d) d'fho-alt (1) den alt seo trína chruthú gurbh é gníomh nó faillí dhuine éigin eile faoi ndear an cion a mbeifear ag gearán ina thaobh, féadfaidh an t-údarás nó an t-oifigeach sin imeachta a bhunú i gcoinne an duine eile sin gan imeachta a bhunú i gcoinne an duine chéadluaite.

Bia a coimeádtar i mbunaíochta áirithe.

64. —(1) Féadfaidh an tAire, le rialacháin, an aicme nó na haicmí bunaíocht lena mbaineann an t-alt seo a shonrú.

(2) Chun críche na Coda seo den Acht seo agus aon rialachán fúithi—

(a) aon bhia a coimeádfar mar bhia don duine i mbunaíocht d'aicme lena mbainfidh an t-alt seo is tuigthe, mura gcruthaítear a mhalairt, é a bheith á choimeád ann, chun a dhíolta mar bhia don duine,

(b) aon bhia den tsórt sin a ndéanfaidh duine ar bith é a thomhailt in aon bhunaíocht den tsórt sin is tuigthe, mura gcruthaítear a mhalairt, é a bheith arna dhíol mar bhia don duine,

(c) aon abhar nó earra a gheofar in aon bhunaíocht den tsórt sin a húsáidtear chun bia d'ullmhú nó a mhonarú mar bhia don duine agus is féidir a bheith beartaithe chun a úsáidte san ullmhú nó sa mhonarú sin, is tuigthe, mura gcruthaítear a mhalairt, é a bheith beartaithe chuige sin,

(d) in aon inchúiseamh i leith ciona faoin gCuid seo den Acht seo maidir le haon bhia den tsórt sin, is tuigthe, mura gcruthaítear a mhalairt, an bia a bheith á choimeád mar bhia don duine sa bhunaíocht sin.

(3) San alt seo ciallaíonn an focal “bunaíocht”

(a) aon scoil nó coláiste,

(b) aon ospidéal, sanatorium urchosclann, teaghlach banaltrais, teaghlach eadarshláinte nó bunaíocht dá samhail sin,

(c) aon óstlann, pronnlann, club, teach aíochta, teach iostais, campa saoire, brú nó bunaíocht dá samhail sin.