An Chéad Lch. Lch. Roimhe Seo (CUID XX Leasuithe ar Acht na mBóithre, 1993) Ar Aghaidh (AN DARA SCEIDEAL Rialacha maidir le Breith a Thabhairt ar Mhéid Cúitimh)

30 2000

An tAcht Um Pleanáil Agus Forbairt, 2000

AN CHÉAD SCEIDEAL

Na críocha ar féidir cuspóirí a thaispeáint ina leith i bPlean Forbartha

Alt 10.

Cuid I

Suíomh agus Pátrún Forbartha

1.  Aon talamh áirithe, nó an talamh go léir in aon limistéar áirithe, a chur in áirithe nó a leithroinnt le haghaidh forbartha d'aicme shonraithe nó d'aicmí sonraithe, nó forbairt ar aon talamh sonraithe a thoirmeasc nó a shrianadh go buan nó go sealadach.

2.  Straitéisí maidir le lonnaíocht agus iompar inchothaithe a chur chun cinn i limistéir uirbeacha agus i limistéir thuaithe.

3.  Cáilíocht agus sainghné limistéar uirbeach nó limistéar tuaithe a shlánchoimeád.

4.  Forbairt mhiondíola a rialáil, a shrianadh nó a rialú.

5.  Forbairt turasóireachta a rialáil, a chur chun cinn nó a rialú.

6.  Forbairt i limistéir ina bhfuil priacal tuile (cibé acu intíre nó cósta), creimthe agus guaiseacha nádúrtha eile a rialáil, a shrianadh nó a rialú.

7.  Forbairt limistéar cósta agus forbairt i gcomharsanacht uiscebhealaí intíre a rialáil, a shrianadh agus a rialú.

8.  Forbairt ar an imeall trá, nó ar aon chuid den imeall trá, a rialáil, a shrianadh agus a rialú.

9.  Éifeacht a thabhairt do Pheirspictíocht Spásfhorbartha na hEorpa i dtreo fhorbairt chothrom inchothaithe chríoch an Aontais Eorpaigh, arna glacadh ag an gcruinniú d'Airí atá freagrach as Pleanáil Réigiúnach/Spásúil an Aontais Eorpaigh in Potsdam, an 10 agus an 11 Bealtaine, 1999.

10.  Forbairt a rialáil, a shrianadh nó a rialú d'fhonn priacal baoil thromchúisigh do shláinte an duine nó don chomhshaol a laghdú.

11.  Saothrú acmhainní nádúrtha a rialáil, a chur chun cinn nó a rialú.

Cuid II

Limistéir agus Déanmhais a Rialú

1.  Leagan amach limistéar agus déanmhas, lena n-áirítear dlús, spásáil, grúpáil agus treoshuíomh déanmhas i gcoibhneas le bóithre, spásanna oscailte agus déanmhais eile, a rialáil agus a rialú.

2.  Dearadh agus dath déanmhas agus grúpaí déanmhas, agus na hábhair as a ndéanfar iad, lena n-áirítear sráideanna agus bailedhreacha, agus déanmhais agus grúpaí déanmhas i limistéir thuaithe, a rialáil agus a rialú.

3.  Dearadh a chur chun cinn i ndéanmhais chun críocha úsáide solúbtha inchothaithe, lena n-áirítear fuinneamh agus acmhainní a chaomhnú.

4.  Teorainn a chur leis an líon déanmhas, nó leis an líon déanmhas d'aicme shonraithe, a fhéadfar a fhoirgniú, a thógáil nó a dhéanamh ar aon limistéar nó ann nó faoi.

5.  Na nithe seo a leanas go léir nó aon cheann acu a rialáil agus a rialú, i gcoitinne nó i limistéir áirithe:

(a)  méid, airde, achar urláir agus sainghné déanmhas;

(b)  línte tógála, cumhdach agus an spás timpeall tithe agus déanmhas eile;

(c)  réim na n-ionad loctha a mbeidh gá leo i ndéanmhais d'aicme nó de mhéid áirithe nó orthu nó fúthu nó seirbhísí nó saoráidí chun feithiclí a locadh, a luchtú, a dhíluchtú nó a bhreoslú;

(d)  na rudaí a fhéadfar a ghreamú de dhéanmhais;

(e)  na críocha chun a bhféadfar, agus an modh ar a bhféadfar, déanmhais a úsáid nó a áitiú, lena n-áirítear, i gcás tí, é a ligean ina aonaid ar leithligh.

6.  Na nithe seo a leanas a rialáil agus a rialú de réir phrionsabail na pleanála cuí agus na forbartha inchothaithe:

(a)  eagar nó leagan amach talún agus déanmhas, nó déanmhas d'aon aicme shonraithe, lena n-áirítear spás oscailte a chur in áirithe a bheidh leordhóthanach i gcoibhneas le líon, aicme agus sainghné na ndéanmhas a bheidh i dtrácht in aon togra ar leith i dtaobh forbartha, le leagan amach bóithre, le tírdhreachú agus le plandú;

(b)  saoráidí uisce, dramhuisce, dramhaíola agus soilsithe poiblí a sholáthar;

(c)  bóithre seirbhíse a sholáthar agus suíomh agus dearadh bealaí rochtana go dtí gréasáin iompair, lenan-áirítear iompar poiblí;

(d)  saoráidí a sholáthar chun feithiclí a locadh, a dhíluchtú, a luchtú agus a bhreoslú ar aon talamh.

7.  Déanmhais atá ar neamhréir leis an bplean forbartha a dhíchur nó a athrú.

Cuid III

Saoráidí Pobail

1.  Soláthar agus suíomh seirbhísí agus saoráidí is gá don phobal a éascú, lena n-áirítear na nithe seo a leanas:

(a)  ospidéil agus saoráidí cúraim sláinte eile;

(b)  ionaid le haghaidh fhorbairt shóisialta, eacnamaíochta, áineasa, chultúir, chomhshaoil nó ghinearálta an phobail;

(c)  saoráidí do dhaoine scothaosta agus do dhaoine atá faoi mhíchumas;

(d)  áiteanna adhartha phoiblí agus hallaí cruinnithe;

(e)  saoráidí áineasa agus spásanna oscailte, lena n-áirítear páirceanna carbhán agus campála, faichí spóirt agus faichí súgartha;

(f)  saoráidí siopadóireachta agus baincéireachta.

2.  Soláthar agus suíomh seirbhísí sláintíochta a chinntiú.

3.  Talamh a chur in áirithe le haghaidh reiligí.

Cuid IV

An Comhshaol agus Taitneamhachtaí

1.  Cáilíocht an chomhshaoil a chosaint agus a shlánchoimeád, lena n-áirítear truailliú an chomhshaoil a chosc, a theorannú, a mhaolú nó a laghdú nó deireadh a chur leis agus uiscí, screamhuisce, an trá mhara agus an t-atmaisféar a chosaint.

2.  Laghdú nó cosc astaíochtaí torainn nó tonnchreatha a áirithiú.

3.  Cur nó diúscairt dramhábhar, fuílligh agus bruscair, diúscairt séarachais agus truailliú uiscí a thoirmeasc, a rialáil nó a rialú.

4.  Gnéithe den tírdhreach a bhfuil tábhacht mhór leo do fauna agus flora fiáin a chosaint.

5. (a)  Flora, fauna agus éagsúlacht éiceolaíochta a shlánchoimeád agus a chosaint.

(b)  Crainn, toir, plandaí agus bláthanna a shlánchoimeád agus a chosaint.

6.  Áiteanna, uaimheanna, láithreáin, gnéithe nó rudaí eile is díol spéise ó thaobh seandálaíochta, geolaíochta, staire, eolaíochta nó éiceolaíochta a chosaint agus a shlánchoimeád (in situ nó trí thaifead).

7.  Sainghné an tírdhreacha, lena n-áirítear radhairc agus amhairc, agus taitneamhachtaí áiteanna agus gnéithe áilleachta nádúrtha nó spéisiúlachta ó thaobh an nádúir de a shlánchoimeád.

8.  Aon cheart slí poiblí láithreach a shlánchoimeád, lena n-áirítear, go háirithe, cearta slí a thugann bealach go dtí trá mhara, sliabh, bruach locha nó bruach abhann, nó go dtí áit eile a ngabhann áilleacht nádúrtha léi nó a úsáidtear le haghaidh áineasa.

9.  Talamh a chur in áirithe mar spásanna oscailte, cibé acu is spásanna poiblí nó spásanna príobháideacha iad (seachas spásanna oscailte a chuirfear in áirithe faoi Chuid II den Sceideal seo) nó mar pháirc phoiblí, mar ghairdín poiblí nó mar spás áineasa poiblí.

10.  Toirmeasc nó srian a chur, nó rialú a dhéanamh, i gcoitinne nó in áiteanna áirithe nó laistigh d'fhad sonraithe ó lárlíne gach bóthair nó aon bhóthair shonraithe, ar thógáil gach foirme nó aon fhoirmeacha áirithe déanmhais fógráin nó ar thaispeáint gach foirme nó aon fhoirmeacha áirithe fógráin.

11.  Díobháil do thaitneamhachtaí a chosc, a leigheas nó a dhíchur, ar díobháil í de bharr aon déanmhas a bheith ligthe i léig nó i bhfaillí nó de bharr cuma mhíthaitneamhach nó cuma na faillí a bheith ar aon talamh.

Cuid V

Bonneagar agus Iompar

1.  Talamh a chur in áirithe le haghaidh gréasán iompair, lena n-áirítear bóithre, iarnród, iarnród éadrom agus aeriompar agus iompar farraige, le haghaidh gréasán cumarsáide, le haghaidh giniúint fuinnimh agus le haghaidh gréasán fuinnimh, lena n-áirítear fuinneamh inathnuaite, agus le haghaidh gréasán eile, agus le haghaidh saoráidí coimhdeacha chun freastal ar na gréasáin sin.

2.  Soláthar córas comhtháite inchothaithe iompair, iompair phoiblí agus tráchta ar bhóthar a éascú agus forbairt pleananna iompair áitiúil a chur chun cinn.

3.  Áis agus sábháilteacht níos fearr a áirithiú d'úsáidirí gach gréasáin iompair agus do choisithe agus rothaithe.

4.  Cearta slí poiblí a bhunú agus cearta slí poiblí agus príobháideacha a mhúchadh.

5.  Bóithre, lena n-áirítear rotharbhealaí agus busbhealaí, a fhoirgniú, a athrú, a dhúnadh nó a chlaonadh.

6.  Na nithe seo a leanas a bhunú maidir le bóithre, lena n-áirítear rotharbhealaí agus busbhealaí, agus, más cuí, gréasáin iompair eile, nua nó láithreacha—

(a)  a líne, a leithead, a leibhéal agus a bhfoirgniú,

(b)  na bealaí chucu agus uathu, agus

(c)  a dtoisí agus a sainghné i gcoitinne.

7.  Socrú a dhéanamh maidir le bainistiú agus rialú tráchta, lena n-áirítear limistéir loctha a sholáthar agus a rialú.

8.  Socrú a dhéanamh maidir le hoibreacha a ghabhann le haon ghréasán iompair, cumarsáide, fuinnimh nó aon ghréasán eile a dhéanamh, a fheabhsú nó a thírdhreachú.